"Door in een multidisciplinair team samen te werken kom je veel verder dan in je eentje"

Met grote regelmaat kloppen bedrijven aan bij het Utrecht Science Park InnovatieLab voor expertise, faciliteiten en samenwerking, maar het kan ook andersom. Marjolein Wildwater is directeur van Vivaltes en projectleider bij het lectoraat Innovative Testing in Life Sciences and Chemistry. Vivaltes is een spin off van het lectoraat en partner van het InnovatieLab.

Een alternatief voor dierproeven

Marjolein is bioloog en gepromoveerd bij de Universiteit Utrecht. Vanaf die tijd houdt ze zich bezig met C. elegans, een nematode (rondworm) die ingezet wordt als alternatief voor dierproeven.
Marjolein: "In 2010 ontmoette ik lector Raymond Pieters. Vanaf dag 1 zijn we een team en dat zijn we trouwens nog steeds. C. elegans heeft enorm veel bewezen potentie als het gaat om een alternatief voor dierproeven.

Van alle stoffen waar een mens mee in aanraking komt moet duidelijk zijn of het werkt en of het veilig is. Denk aan de ene kant aan stoffen die niet giftig moeten en mogen zijn (bijvoorbeeld plastic drinkflesjes of bestrijdingsmiddelen op groente en fruit) en aan de andere kant of de stoffen die je inneemt (bijvoorbeeld als medicijn) ook echt effectief zijn en hun werk doen.

Al deze stoffen moeten getest worden op zoogdieren om te kijken of ze veilig zijn voor de mens. Dat staat in de wet. De regelgeving wordt steeds scherper en strenger. C. elegans biedt een alternatief voor dierproeven."

InnovatieLab zet in op C. elegans als alternatief

"C. elegans is ontzettend interessant om mee te werken", aldus Marjolein. "Dit 1 millimeter kleine beestje heeft in totaal 959 cellen. Hij is zo'n goed alternatief voor dierproeven omdat hij heel voorspelbaar qua kenmerken en gedrag en hij lijkt - gek genoeg - qua biologie op een mens. Onderzoek naar C. elegans heeft al Nobelprijzen opgeleverd en kennis die ook toepasbaar is op een mens: denk bijvoorbeeld aan geprogrammeerde celdood. C. elegans kan leren, ruiken en hij heeft voorkeuren.
Je kunt heel veel testen met C. elegans doen. Testen die wij ook kunnen uitvoeren op het InnovatieLab."

Studenten zijn onderdeel van het team

Op de vraag wat de belangrijkste reden is om partner te zijn van InnovatieLab antwoord Marjolein: "Het team. Dat is het mooist. In het InnovatieLab werk je samen in een multidisciplinair team. Voor mij betekent dat dat ik projecten kan opzetten en vragen kan onderzoeken die ik nooit in mijn eentje had kunnen doen. Dat maakt het voor mij echt uniek. Ik werk bijvoorbeeld samen met een chemicus, die heeft een hele andere invalshoek. Of de analist op het lab die expert is van een apparaat zodat je de mogelijkheden nog beter kan uit nutten. Ook de samenwerking met programmeurs is ontzettend waardevol. Zeker met grote projecten en enorme hoeveelheden data is de toepasbaarheid en toegankelijkheid van die data cruciaal. Een van de allerleukste aspecten is het werken met studenten. Voor de periode dat ze een opdracht uitvoeren of een project doen zijn ze voor mij ook echt onderdeel van het team. Dat leert ze nu al een beetje hoe het er later in het werkende leven aan toe gaat."

Voor potentiele partners van het InnovatieLab

"Het InnovatieLab is een uitkomst voor life sciences bedrijven die niet zelf de faciliteiten kunnen financieren of zelf de apparatuur in huis hebben. Samen met de partners van het ilab, de hogeschool en het Utrecht Science Park vorm je een netwerk. Vorm je een team. En dat team is voor mij de grootste meerwaarde."

Over Vivaltes

Vivaltes beoordeelt de gezondheidseffecten van stoffen zonder het gebruik van dierproeven en biedt bedrijven dierproefvrije testen aan met C. elegans. De toepassingen worden via het lectoraat en het InnovatieLab verder ontwikkeld. "Ik werk al 10 jaar met C. elegans en nog steeds leer ik elke keer weer meer over de mogelijkheden en kenmerken van het beestje. Deze kennis nemen wij mee in het door ontwikkelen van testen en modellen voor bedrijven."

Wil jij net als Marjolein ook met ons samenwerken?

Benieuwd wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen? Denk aan het gebruik maken van labruimtes en state-of-the-art apparatuur. Behoefte om te co-creëren met hoogopgeleide wetenschappers om jouw idee of product te testen en verder te ontwikkelen? Behoefte aan expertise, apparatuur om jouw kennisvragen te beantwoorden? Neem contact op met Friso Smit.